Thờ cúng là việc tùy tâm mỗi người nhưng trong một ngôi nhà không nên có quá nhiều bàn thờ. Theo theo các chuyên gia phong thủy, mỗi gia đình nên chỉ có một bàn thờ để thể hiện sự tôn kính, nhất tâm, không hỗn tạp và trên ban thờ phải có đủ chân đèn, lư hương, bình hoa.
Trong sách Việt tổ tiên, ông bà từ 5 đời trở lên thì được thờ tại nhà thờ tổ, nhà thờ họ. Còn tại gia đình thờ đến hết đời thứ 4. Về mặt mỹ quan thì không ai thích bước vào ngôi nhà thấy có những 3, 5, thậm chí là 7 bàn thờ. Nhiều bàn thờ gây cho người ta cảm giác lạnh lẽo. Với gia đình thờ Phật, nếu có điều kiện nhà cửa rộng rãi có thể lập thêm bàn thờ Phật còn không vẫn có thể chung bàn thờ với gia tiên và bàn thờ Phật sẽ được đặt cao nhất.
Tuy nhiên, gia chủ phải hiểu Phật là hình tướng để chúng ta nương vào đó mà học theo hạnh nguyện của Ngài, từ đó hoàn thiện bản thân mình. Phật ở khắp 10 phương, vì thế chúng ta hoàn toàn có thể thờ chung Phật với các vị khác trên cùng 1 ban, nhưng để tăng thêm phúc lành cho gia chủ thì nên có 2 bát hương Phật và thần riêng. Bát hương của Phật bao giờ cũng cao hơn các bát hương khác.
Việc thờ cúng cốt ở tâm nhưng bắt buộc phải có bình hoa, nước, không có thịt động vật. Nếu không, có thể thay thế bằng nắm gạo để trên đĩa để cúng. Nước của hoa nên thay thường xuyên để tránh uế tạp bàn thờ. Lễ vật trên bàn thờ gia tiên cũng không nên quá nhiều vì người âm về chỉ hưởng hương mà thôi.
Trên bàn thờ gia tiên bắt buộc phải chân đèn, lư hương, bình hoa. Hoa trên bàn thờ là hoa tươi, không nên để quá nhiều hoa nhựa bởi nhựa là vật âm, vật chết, hút nhiều âm khí. Dưới bàn thờ gia tiên thì bát hương thờ gia thần to nhất đặt ở giữa. Hai bên là hai bát hương thờ gia tiên, Tổ Cô, Ông Mãnh. Người mới mất không được đưa lên bàn thờ mà phải lập bàn thờ riêng.
- Hoa trên bàn thờ là hoa tươi, không nên để quá nhiều hoa nhựa bởi nhựa là vật âm, vật chết, hút nhiều âm khí. Nước của bình hoa cũng chú ý nên thay thường xuyên. Hoa là tạo vật của trời đất-nếu không có hoa thì thay bằng nắm gạo vì gạo được coi là ngọc thực, thờ xong có thể đem xuống nấu ăn.
- Ngọn lửa của đèn tượng trưng cho lửa của trời. Ngọn lửa hương là tâm của con người dâng lên trời đất. Chỉ nên đốt hương vòng vào ngày Tết, lúc giao thừa còn ngày thường nên thắp hương thẳng, mỗi bát cắm một nén, cắm nhiều hương, nhiệt độ bàn thờ cao cũng không tốt.
Nước của bình hoa cũng chú ý nên thay thường xuyên. Ngọn lửa của đèn tượng trưng cho lửa của trời. Nước tượng trưng cho đất. Cây hương thắp tượng trưng cho con người. Ngọn lửa hương là tâm của con người dâng lên trời đất. Hoa là tạo vật của trời đất-nếu không có hoa thì thay bằng nắm gạo vì gạo được coi là ngọc thực, thờ xong có thể đem xuống nấu ăn.
Những yếu tố này kết hợp với nhau gọi là “tam dương khai thái”, gia chủ nhất định sẽ cầu được may mắn. Gia chủ cần chú ý, phòng thờ, bàn thờ phải quét, lau dọn sạch sẽ, trang nghiêm chứ không phải kiêng động mà để bàn thờ phủ bụi bẩn.
Về việc cúng bái, cúng gia tiên nên cúng vào buổi chiều, buổi trưa giờ Ngọ là âm, buổi sáng là thờ thần. Về việc đốt vong, gia đình chỉ nên đốt vong cho người chết vào ngày giỗ, ngày rằm tháng 7. Khi đốt hết tuần hương đầu tiên là có thể hạ đồ thờ, vàng mã xuống. Hoặc nếu muốn nhanh hơn thì có thể cháy hết 2/3 tuần hương, châm thêm một nén hương mới. Đốt mã xong, khi lửa đã tắt hết thì rưới rượu 3 lần vì rượu được coi là tinh hoa của trời đất. Vừa đốt, gia đình vừa đọc bài chú để người dưới cõi âm nhận được tấm lòng của dương thế.
Chỉ nên đốt hương vòng vào ngày Tết, lúc giao thừa còn ngày thường nên thắp hương thẳng, mỗi bát cắm một nén, cắm nhiều hương, nhiệt độ bàn thờ cao cũng không tốt.
CCOIN theo MBND