Một ngôi nhà sân vườn với những mảng xanh cây cối là ước muốn của bất kì ai trong bối cảnh thành thị. Tuy vậy, điều này không hề dễ dàng đạt được. Nhất là khi nhà phố và căn hộ chung cư là những loại hình phổ biến ở đô thị nơi mà diện tích dành cho vườn cây hầu như không hề có.

Thiết kế mảng xanh trên cao

Dù vậy, dù cho diện tích có chật hẹp, con người vẫn cần đến màu xanh thiên nhiên của cây cỏ. Thật khó hình dung một không gian sống hoàn toàn vắng bóng cây xanh. Không phải chỗ nào cũng có thể trồng cây được nên nhiều gia chủ đành ngắm nhờ màu xanh ngoài phố hay bên nhà hàng xóm. Tuy vậy, không gì so sánh được với việc chủ động tạo ra những mảng xanh cho riêng nhà mình.

Màu xanh có thể chỉ là những điểm nhấn nho nhỏ ví dụ một vài chậu hoa ngoài ban công hay nhành dây leo bên cửa sổ… Tuy vậy, không phải ai cũng hài lòng với mảng xanh nhỏ nhoi đó. Nhiều gia chủ sẵn sàng hi sinh một phần diện tích để tạo không gian xanh riêng những mảnh vườn. Dĩ nhiên, một mảnh vườn dưới đất rất khó đạt được nên những khoảng xanh này hầu như được thiết kế trên sân thượng hay trên mái.

Thông thường, nhà phố có chừa một khoảng thông ở lầu trên cùng và khu vực này thường được tận dụng để thiết kế mảng xanh. Đa phần gia chủ thường để các chậu cây kiểng đơn giản và linh hoạt. Thế nhưng, vì quá đơn giản nên những chậu cây trên nền gạch vô tình khiến khoảng xanh trở nên cứng nhắc và thiếu tự nhiên. Không gian khu “vườn” toàn chậu cũng tạo cảm giác tù túng và bất tiện.

Nhờ vào các phương tiện và vật liệu chống thấm hiện đại, nhiều công trình đã có cho mình một khu vườn sân thượng được nghiên cứu và bài trí hài hòa thay cho những chậu kiểng đơn lẻ. Thậm chí, với những tính toán kỹ càng về kết cấu cũng như hệ thống thoát nước, gia chủ hoàn toàn có thể trồng trực tiếp những cây tương đối lớn trên sân thượng hoặc mái.

Mảng xanh – Giải pháp chống nóng tuyệt vời

Với đặc trưng khí hậu nhiệt đới, việc xử lý chống nóng rất quan trọng đối với mỗi công trình. Mái nhà là bề mặt kiến trúc có thời gian nhận bức xạ nhiều nhất và bị nung nóng đáng kể. Vì vậy, xử lý chống nóng đồng nghĩa với việc đưa ra giải pháp kỹ thuật - kiến trúc cho mái.

Từ đó, việc trồng cây hay làm vườn trên mái không đơn thuần là trang trí ngoại thất hay thú vui của gia chủ mà còn có công năng chống nóng. Nếu được nghiên cứu và tính toán hợp lý, vườn trên mái sẽ là giải pháp chống nóng hiệu quả bên cạnh việc tô điểm thêm nét đẹp của công trình.

Lớp đất ẩm trên mái đóng vai trò ngăn bức xạ xuống bề mặt bê tông khá đáng kể, đồng thời điều hòa nhiệt độ cho mái. Nếu có điều kiện, gia chủ còn có thể thiết kế lắp đặt hồ bơi hoặc bể cảnh kết hợp chung với vườn cây. Việc giảm bớt bức xạ còn giúp kết cấu bê tông mái giảm bớt hiện tượng co ngót gây nứt bề mặt và dần dà gây thấm dột. 

Để chống nóng hiệu quả bằng giải pháp này, gia chủ cũng cần lưu ý xử lý chống thấm thật tốt. Cần lựa chọn các loại cây trồng phù hợp: cây dễ sống khi ít được chăm sóc và không vươn cao quá. Tránh trồng cây rễ cọc vì đất không đủ độ sâu, đồng thời rễ cây có thể xuyên sâu và ảnh hưởng kết cấu bê thông. Đồng thời, gia chủ cần thực hiện thoát nước và chống úng ngập thật chu đáo và đúng quy chuẩn.

Bên cạnh vườn trên mái, việc bài trí mảng xanh trên mặt đứng cũng là một giải pháp tốt để giảm bớ bức xạ nhiệt và tăng thẩm mỹ cho công trình. Tuy vậy, phương pháp này sẽ chừa phần phô diễn cho cây xanh và che bớt tạo hình kiến trúc.

Trồng rau sạch trên mái

Cách đây không lâu, ý tưởng trồng rau trên mái nghe có vẻ lạ lạ. Nay, việc này đã trở thành một nhu cầu thực tế. Nếu để ý quan sát, bạn dễ dàng bắt gặp nhiều ngôi nhà phố có đặt thùng nhựa, thùng xốp ở ban công, sân thượng hay mái nhà để trồng rau. Yếu tố kinh tế dĩ nhiên không phải là mục đích chính. Chẳng qua họ muốn trồng rau để vừa được làm vườn vừa có rau sạch để ăn.

Trồng rau trên mái khá đơn giản và hiệu quả dù không vệ sinh và thẩm mỹ bằng hoa hay cây kiểng. Đã vậy, trồng rau lại đòi hỏi nhiều công chăm sóc và tưới tắm thường xuyên. Tuy nhiên, trồng rau lại rất an toàn cho mái vì tải trọng không tăng nhờ vào sự luân chuyển tuần hoàn. Khác với cây thân gỗ cỡ vừa và lớn, rễ của rau không cách nào xâm hại kết cấu của mái được.

Tương tự như khu vườn trên mái, gia chủ cần đặc biệt quan tâm đến vấn đề chống thấm và thoát nước vì trồng rau cần được tưới thường xuyên nên đất sẽ luôn ẩm. Ngoài ra, cần điều chỉnh lượng nắng rọi xuống là lắp đặt giàn che nếu cần để rau xanh được tươi tốt.

CCOIN theo MBND